Baharatlarla vücut ısımızı artırabiliriz. Vücudu ısıtan baharatlar nelerdir:
Zencefil
Zencefil uzun yıllardan beri ilaç ve baharat olarak kullanılmaktadır. Özellikle soğuk algınlığında adını sıkça duyduğumuz zencefilin aslında bunun dışında pek çok işlevi var:
- Migren ağrılarını ve egzersize bağlı oluşan kas ağrılarını hafifletir.
- Doğal ve güçlü ağrı kesicidir.
- Kan şekeri ve Kolesterol seviyelerinin regüle edilmesine katkı sağlar.
- Hafızayı güçlendirir.
- Bağırsaktaki zararlı bakteri ve parazitlerin çoğunu temizler.
- Ağrı ve iltihabı azaltır. İçerdiği gingerol maddesi sayesinde iltihap oluşumuna yol açan maddeleri durdurur.
- Bilinen en yaygın yararı ise soğuk algınlığı ve gribin tedavisinde etkili olmasıdır.
- Kök bitki olarak başta C vitamini ve Magnezyum olmak üzere büyük bir besin deposu.
Baharatlar arasından taze zencefil, vücut ısısını dengede tutan ve vücutta gelişen hipoterminin düzelmesine katkı sağlayan bir bitki kökü. Düşen vücut ısınızı artırmak veya soğuk kış gecelerinde ısınmak için toz haline getirilmiş zencefil kökünden 1 çay kaşığı kadar çorbalarınıza katmanız yeterli olacaktır. Zencefil ve tarçını ayrıca sıcak suda 5-10 dakika demleyerek çay halinde de içebilirsiniz. İsterseniz toz zencefilden kurabiyeler yapabilir ve çay saatlerine size eşlik etmesini sağlayabilirsiniz. Çeşitli tatlı ve özellikle Uzak doğu yemeklerinde sıkça kullanılıyor.
NOT: 2 yaşın altındaki çocuklara önerilmez. Yetiştinlerde günlük tüketim 4 gramı geçmemelidir. Safra taşınız varsa, daimi kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız veya hamileyseniz bir uzmana danışarak tüketmelisiniz.
Tarçın
Isıtıcı özelliği bulunan baharatlardan biri olan tarçın, soğuk havalardan kolay etkilenenlerin en büyük yardımcısı olma niteleğinde. Soğuk havalarda dışarıya çıkmadan önce, dilinizin üzerine koyacağınız bir miktar tarçın, vücutta dolaşan kanın derinin yüzeyine çıkmasına neden olur bu da vücudun ısınmasına yardım eder.
Tarçını kış mevsiminin vazgeçilmez içeceği olan sahlebin üzerine ekleyerek kış günlerinde içinizi ısıtabilirsiniz. İsterseniz çaylarınızı kabuk tarçınla demleyerek de tarçından istediğiniz şekilde faydalanabilirsiniz.
Tarçın kan şekerinizi de dengede tutar.
Havlıcan
İsmi çok fazla bilinmeyen havlıcan, zencefilgillerden olan bir bitki. Çin zencefili olarak da biliniyor. Ancak tadı zencefile çok benzemiyor. Havlıcanın kökünün sap kısımları baharat olarak kullanılıyor. Vücut ısısını artıran bir bitki olan havlıcanın kök kısmı, çay şeklinde de demlenerek kullanılıyor.
NOT: Bir bardak sıcak suya 2 çay kaşığı kadar ince kıyılmış havlıcan kökü ekleyip 10-15 dakika demleyebilirsiniz. Aklınızda olsun, demi süzerek tüketmelisiniz. Acı tadını bastırmak için içine ılıdıktan sonra bal ilave edebilirsiniz.
Çin zencefili olan havlıcan vücut ısısını artırır. Aynı zamanda grip ve nezle gibi olası hastalıklardan bağışıklık sistemini güçlendirerek korunmamızı sağlar.
NOT: 1 bardak sıcak suya, ıhlamura veya yeşil çaya yaklaşık 1 çay kaşığı havlıcanı ince kıyıp, 5 dakika bekletip, tüketebiliriz. (Toz halinde de kullanabilirsiniz.)
Acı Biber
Bazı baharatlar termojeniktir. Kırmızı acı biber bu etkiye sahip baharatlar ımızdandır. Kırmızı acı bibere acılığını veren kapsaisin maddesi de termojenezi arttırıyor. Kapsaisin içeren bir yemek yedikten hemen sonra daha fazla enerji harcamaya başlıyoruz. Bunun sonucunda da vücut ısımız yükseliyor ve metabolik hızımız da artıyor.
Karabiber
Karabiber bakteriyel enfeksiyonlara karşı iyi geliyor.
İçerdiği manganez, potasyum, A ve C vitaminleri, demir ve diyet lifleri karabibere etkili bir antioksidan ve doğal antibiyotik özelliği kazandırıyor.
Karabiberde bulunan piperin maddesi de sinir sistemini uyararak vücudun ısı üretmesini destekliyor. Bu durum metabolik hızı da arttırıyor.
Tuz tüketimini azaltıp onun yerine her öğün yemeklere yarım çay kaşığı kadar karabiber ilave ederek yemekleri tatlandırabilirsiniz.
Karabiberin öksürük ve soğuk algınlığını giderici özelliği vardır. Bunun yanında kış aylarında ısınmamızı sağlayan zengin bir besin kaynağıdır.
İçerisinde bulunan piperin maddesi sinir sistemimizi uyararak ısı üretimini artırır.
Tuz tüketimini azaltıp onun yerine her öğün yemeklere yarım çay kaşığı kadar karabiber ilave ederek yemekleri tatlandırabilirsiniz.
Zerdeçal
Hint safranı olarak da bilinen zerdeçalın etken maddesi kurkuminden dolayı antikanserojendir. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Termojenik etkisiyle vücut ısısını arttırıyor. Zerdeçalın günlük 1-3 gr alınması yeterlidir. Zerdeçalı balla karıştırıp kullanabilirsiniz ya da yemeklere, çorbalara, salatalara ilave edilebilirsiniz.
Dışarı çıkmadan önce zerdaçallı süt de tercih edebilirsiniz. 1 su bardağı ılık süte yarım çay kaşığı zerdaçal, çeyrek çay kaşığı zencefil, bir çay kaşığı tarçın ve bal, çok az miktarda da karabiber ekleyin, bu nefis içecekle içinizi ısıtın.
NOT: Zerdeçalı aktive eden baharat yani şifasını artıran baharat karabiberdir. Bir tutam karabiberle tüketimini öneriyorum.
Muskat
Gelelim Osmanlı ve Türk mutfağının sessiz yıldızı muskat baharatına. Et, bakliyat, tatlı ve turşu gibi farklı tatlarla birlikte kullanılabilen muskat, tatlı ve yoğun bir aroma ile yemeğin lezzetini etkili bir şekilde arttıran baharatlardan. Faydaları ise biraz göz ardı edilmiş durumda. Yararlı mineral ve vitaminlerin yanı sıra içindeki temel yağlardan biri olan ‘miristisin’in zihinsel fonksiyonlara faydalı olduğu biliniyor. Aynı zamanda antibakteriyel özelliği ile bugün diş macunlarının içerisinde de kullanılmakta.
Karanfil
Ayrıca anti-mutajenik ve anti-mikrobik özelliğine sahip olan karanfil ağız hastalıklarına ve baş ağrısına karşı mücadele etmeye yardımcı olmasının yanında vücut ısımızı artırma ve bedeni canlandırma etkiye sahiptir.
Keçiboynuzu Pekmezi
Afrodizyak etkisinin yanında vücut ısıtan, metabolizma artıran özelliği de yüksektir.
Kara Üzüm Pekmezi
Anemi- trombosit eksikliğini gidermede etkindir. Dolayısıyla anemi düzeldikten sonra beden ısımızı artırma yanında gelecektir.
Zinde Kalın
Dyt. Demet Ebru Usta
