Çay
Son yıllarda vücudu ısıtan içeceklerden; çayın sağlık üzerine etkilerine yönelik araştırmalarda çayda bulunan polifenoller ve flavonoidlerin hücre ve dokulardaki oksidasyonu engelleyici antioksidan etkileri tespit edilmiştir. Günlük 6 fincana kadar çay tüketiminin 1 hafta içinde kan antioksidan kapasitesinde artış sağladığı gözlenmiştir. Ayrıca içerdiği kateşinlerin metabolizmayı hızlandırarak kilo kontrolüne yardımcı olduğu düşünülmektedir. Ancak siyah çayın bu faydalarının yanı sıra, özellikle demir emilimini azaltıcı (çay limonlu içilirse bu etki azalır) ve kalp ritmini bozucu etkilerinden dolayı günde 3-4 fincandan fazla içilmemesi gereklidir.
Ada Çayı
Baharatlarla ısıttığımız mutfağımızı bir de antik dönemlerden beri kullanılan bitki Ada çayı ile taçlandıralım. Yine sadece çay olarak tükettiğimiz bu faydalı bitkiyi aynı zamanda yemeklerde, özellikle etli lezzetlerde kullanmayı denemelisiniz.
Biberiye ile kardeş sayılan adaçayı, Roma ve Yunan imparatorluklarından günümüze antioksidan, iltihap giderici, hazmı kolaylaştırıcı, doğurganlık ve menstrüel problemlerde ve öksürük ve boğaz ağrılarına karşı kullanıldı. En önemli faydalarından biri de zihni olumlu yönde etkilemesi, duyu ve hafızayı güçlendirmesi.
Adaçayı kuvvetli bir antioksidandır. Antioksidan özeliği ile bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara yakalanma ihtimalini azaltır. Vücutta oluşan ve biriken zararlı maddeleri vücuttan atarak hücrelere zarar vermeyecek hale getiren sisteme antoksidan sistem, bu sisteminin çalışmasını sağlayan maddelere ise antioksidan maddeler denmektedir. Yemek sonrası içildiğinde hazmı kolaylaştırır. Ancak bileşiminde bulunan bazı aromatik maddeler yüksek dozlarda alınırsa zehirli olabilir. Bu sebeple dikkatli tüketilmelidir.
NOT: Ada çayını demleyip ağza gargara yapılması ağız içi yaralarını ve boğaz enfeksiyonunu azaltıcı özelliğe sahiptir.
NOT: Menstrüal dönem öncesi ada çayı tüketilmesi regl döneminin zamanında ve ağrısız olmasında etkindir.
Ihlamur
Ihlamur; tanen, müsilaj, hesperidin, sudorific glikozit, saponin ve uçucu bir yağ içeriyor. Bu sayede, virüs ve bakterilerin sebep olduğu rahatsızlıklara iyi gelerek bağışıklığı güçlendiriyor. Ihlamur terlemeyi de teşvik ediyor. Soğuk algınlığı ve gribe karşı koruyucu etki gösterir.
Hazmı kolaylaştırıcı etkisiyle sindirim sistemine de faydası oldukça çok.
İçindeki müsilajın göğüs yumuşatıcı olmasından dolayısıyla kış aylarının vazgeçilmezi olmaya aday bir bitki. Kurutulmuş çiçek ve yaprak karışımından 1 tatlı kaşığı alıp üzerine 1 su bardağı kaynatılmış su ilave edin ve 10 dakika süreyle demlendirin. Bu karışımdan günde 3 kez birer bardak içebilirsiniz.
Havaların soğumasıyla beraber içecek tercihlerimiz de değişmeye başlar. Kahve ve çay dışındaki bitki çayları içimizi ısıtmanın yanı sıra hem şifa verir hem de hastalıklardan korunmamıza yardımcı olurlar. Ayrıca bitki çayları kışın azalan su tüketimine karşı sıvı ihtiyacımızı da takviye ederler.
NOT: Bitkilerin ve çaylarının bazı hastalıkların tedavisinde olumsuz etkileri olabilmektedir. Bu sebeple tedavi gören kişilerin tedavilerini yürüten doktorlarına ve diyetisyenlerine danışmadan hiçbir bitki çayını tüketmesi önerilmez.
Yeşil Çay
Yeşil çay kilo vermeye yardımcı olur. Metabolizmayı hızlanmasını sağlayarak vücut ısısını artırır ve depolanan yağın kolay yakılmasına yardımcı olur. Yeşil çayın içerisinde bulunan aktif bileşenler sayesinde yağ yakma hormonları devreye girer ve sağlıklı kilo verme başlar. Tek başına yeşil çay tüketilmesi kilo vermeye yardımcı olmaz. Düzenli ve sağlıklı beslenme, diyetisyen kontrolünde yapılan diyete takviye olarak yeşil çay tüketilebilir.
Kuşburnu Çayı
Yüksek oranda C vitamini içeren kuşburnu kan sulandırıcı etkisinin yanı sıra bağışıklık sisteminin kuvvetlenmesine de yardımcı olarak soğuk algınlığı ve gribe karşı koruyucu etki gösterir.
Kahve
İçerdiği kafeinin santral sinir sistemini uyarıcı etkisi vardır. Kafeinin etkileri kişiden kişiye farklılık göstermekle beraber en sık rastlananlar kalpte ritim bozukluğu ve çarpıntı, hipertansiyon, kansızlık ve mide rahatsızlıklarının artmasıdır. Uyanık kalmak ve yorgunluğu azaltmak amacıyla biraz fazla tüketilmesi alışkanlık yapabilmektedir.
NOT: Kafein idrar ve dışkı yoluyla az miktarda kalsiyum kaybına da neden olmaktadır. Bu sebeple kahveyi latte veya capuccino şeklinde sütlü olarak içmek kalsiyum takviyesine yardımcı olacaktır. Kilo kontrolü sağlamak amacıyla tam yağlı süt yerine düşük yağlı veya yağsız sütler tercih edilebilir.
Kakao
Çok eski dönemlerden itibaren uyarıcı etkisi sebebiyle konsantrasyonu artırdığı bilinen kakaonun başka faydaları da bulunmaktadır.
Nottingham Üniversitesi’nde yapılan bir çalışma kuvvetli bir antioksidan olan ve kakao çekirdeğinde bulunan flavanolün, beyne daha fazla oksijen gitmesini sağladığını göstermiştir. Ayrıca kakaonun LDL kolesterolün oksidasyonunu önleyerek damar hastalıkları riskini azalttığını gösteren çalışmalar da vardır.
Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi tarafından Panama‘ da kakaonun doğal biçimini tüketen Kızılderili kabileleri üzerinde yapılan incelemelerde araştırmaları destekleyen bulgular tespit edilmiştir. Konsantrasyonu artırıp, metabolizmayı hızlandırıcıdır.
Aztek Kabilelerinin Hayat İksiri
Baharatlı Kakao Tarifi
Malzemeler:
2 su bardağı yağsız süt/ 1 yemek kaşığı esmer şeker veya tatlandırıcı /1 yemek kaşığı bal
1 tatlı kaşığı küçük küçük kesilmiş taze zencefil/ 1 tatlı kaşığı karanfil (5-6 adet)/ 1 tatlı kaşığı kırmızı toz biber
1/4 su bardağı şekersiz kakao/ 1 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı:
Büyük bir cezveye süt, şeker, bal, zencefil, karanfil ve kırmızı biberi koyun. Orta kısıklıktaki ocakta ısıtmaya başlayın, kaynamaya başlayınca altını kısın, 3 dakika kadar kaynatın ve ocaktan alın. Tel süzgeçten süzün, kakao ve vanilyayı ilave ederek köpürünceye kadar karıştırın. Isıtılmış fincanlarda servis edin.
İçinizi ısıtacak bitki çayı tarifi:
Bir fincan yeşil çaya veya ıhlamura; bir dal tarçın, bir çay kaşığı rendelenmiş taze zencefil, yarım çay kaşığı karabiber, bir çay kaşığı zerdeçal, bir kabuklu dilimlenmiş limon koyun. 10 dakika beklettikten sonra afiyetle tüketin. Bu karışımdan günde 2 fincan içmek hem vücut ısınızı hem de bağışıklığınızı artıracaktır.
NOT: Limon kabuğu yerine portakal kabuğu da ekleyebilirsiniz.
